Η Εύα Κουμαριανού Δεν Φοβάται Τίποτα πια

Η Εύα Κουμαριανού έχει μια έμφυτη θεατρικότητα. Τη ζόρικη δεκαετία του '80 ήταν εγκλωβισμένη στα στενάκια της Συγγρού –εκεί όπου η κοινωνία έκρυβε τα απωθημένα της, για να μην αντικρύσει το είδωλο της στον καθρέφτη και αναστατωθεί. Η αύρα της είναι υπαρκτή και έντονη, διαχέεται στο χώρο μετά το πρώτο συνεσταλμένο «καλησπέρα». Συναντηθήκαμε στο απαλά pop διαμέρισμά της στο Κουκάκι, με αφορμή τη νέα ταινία μικρού μήκους του Δημήτρη Κατσιμίρη Μαμά, γύρισα. Η ταινία εκτυλίσσεται στο δύσκολο περιβάλλον της ελληνικής επαρχίας. Μια γυναίκα επιστρέφει στο χωριό της μετά από 40 χρόνια, για να παρευρεθεί στην κηδεία της μητέρας της και εισπράττει όλη την απόρριψη και τη βία του χωριού. Η Εύα είναι η πρωταγωνίστρια. Θα μπορούσε όμως να είναι και αυτή η γυναίκα. Τόσα χρόνια έχει περίπου και η ίδια να μιλήσει με τη μητέρα της. Η ερμηνεία της είναι συγκλονιστική, επειδή απηχεί κάτι από τη δική της αλήθεια.

Η ίδια έφτυσε κατάμουτρα το ταμπού της «βιολογίας» και κυνήγησε το ένστικτό της. Διένυσε όλη την διαδρομή από το αναμορφωτήριο στα αθάνατα μιούζικαλ του Δαλιανίδη και από κει στην πορνεία και τον κανιβαλισμό της trash ΤV, για να ανακηρυχτεί σε ιέρεια της drag show σκηνής της πόλης. Έβαλε τη δική της σφραγίδα στο να εξελιχθούν οι «Κούκλες» από έναν οριοθετημένο ως προς την ταυτότητα χώρο σε κύτταρο της κοσμικής ζωής της Αθήνας. Από τον Jean Paul Gaultier μέχρι τη Δήμητρα Λιάνη, όλοι υποκλίθηκαν στις ανεπανάληπτες μεταμορφώσεις της σε Jessica Rabbit και Liza Minnelli.

Απλή και πληθωρική ταυτόχρονα, χωρίς καμία διάθεση να θυματοποιήσει τον εαυτό της ή να αποποιηθεί τα λάθη της, η Εύα Κουμαριανού μίλησε στο VICE για την πολυτάραχη ζωή της και το καθαρτήριο της τέχνης.

VICE: Εύα, ποια θα έλεγες , τώρα που βλέπεις τα πράγματα από απόσταση, ότι ήταν η αφετηρία για τις βασικές επιλογές στη ζωή σου;
Εύα Κουμαριανού: Μάλλον η παιδική μου ηλικία. Όταν ήμουν πιτσιρίκι, το έσκαγα από το σπίτι μου και πήγαινα στην Τρούμπα. Εκεί, θυμάμαι, είχα γνωρίσει μια εντυπωσιακή γυναίκα που την έλεγαν Εύα. Τότε σκεφτόμουν ότι αν ήμουν γυναίκα, θα ήθελα να είμαι σαν αυτή. Με ήξεραν και με αγαπούσαν όλοι, οι νταβατζήδες, οι πόρνες, οι έμποροι ναρκωτικών. Όταν πήγα στο αναμορφωτήριο, έρχονταν και μου έφερναν δώρα.

Στο αναμορφωτήριο πως βρέθηκες;
Κοίτα, εγώ δε γνώρισα τον πατέρα μου. Η μάνα μου έφευγε τα ξημερώματα και γύριζε αργά, ξενόπλενε. Φαντάσου τώρα ένα παιδάκι εννιά-δέκα χρονών να γυρίζει μόνο του σ' όλον τον Πειραιά, να παρατάει το σχολείο. Ε, μ' έβαλε η μάνα μου στο αναμορφωτήριο, νομίζοντας πως έτσι θα γίνω καλός άνθρωπος. Βέβαια, καλός άνθρωπος είσαι από μόνος σου, δε γίνεσαι στο αναμορφωτήριο. Εκεί μας φέρονταν άσχημα. Ανοίγαμε τα χέρια μας και μας χτυπούσαν με μια βέργα στα δάχτυλα. Μούδιαζαν τα χέρια μου από το ξύλο.

Έχεις μιλήσει δημόσια για τη σεξουαλική κακοποίηση που είχες υποστεί σε νεαρή ηλικία. Ναι, αυτό έγινε λίγο αργότερα, στη φυλακή. Ένας τύπος που με ήξερε από την Τρούμπα με βρήκε στη φυλακή και με απείλησε: «Για να μην πω σε κανέναν ότι είσαι πούστης, θα έρθω το βράδυ στο κρεβάτι σου», είπε. Ήρθε στις δύο τη νύχτα, μου έδεσε το στόμα… τέλος πάντων, ήταν ό,τι πιο φριχτό έχω ζήσει. Γι' αυτό σοκάρομαι ακόμη, όταν ακούω για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Το 'χω νιώσει στο πετσί μου.

Ο χορός και η τέχνη σε γοήτευαν πάντα;
Πήγα στη Δραματική Σχολή του Πέλου Κατσέλη, αλλά ήθελα να γίνω χορευτής. Ξεκίνησα να χορεύω σε διάφορα μιούζικαλ του Δαλιανίδη, μου έδιναν και καμιά ατάκα, αλλά ήταν τύπου, «Γεια σου, τι κάνεις;». Με τσάντιζε πολύ αυτό. Ο χορός, όμως, με βοήθησε και μετά, ως γυναίκα. Είχα έναν φίλο ατζέντη που με έστελνε σε διάφορα μαγαζιά στην επαρχία για χορό. Έκανα και κονσομασιόν. Τότε, αν δεν έκανες κονσομασιόν, δε σ' έπαιρνε ο μαγαζάτορας, κοίταγε πόσα μπουκάλια θ' ανοίξεις.

Και πότε αποφάσισες να προχωρήσεις στη μετάβασή σου;
Ήμουν στην Κέρκυρα σ' ένα μπαλέτο, σαν αγόρι. Μια μέρα μου την έδωσε, έβαψα τα μαλλιά μου ξανθά και έβγαλα τα φρύδια. Όταν γύρισα στην Αθήνα, λέω, που να εμφανιστώ στη μάνα μου έτσι; Πήγα, λοιπόν, σε μια τρανς στα Καμίνια. Μου λέει, «είσαι κούκλα, θα 'ρθεις μαζί μου» και μ' έβγαλε στη Συγγρού. Γλυκάθηκα. Μέσα σε μισή ώρα, πήρα 150 δραχμές, ενώ στο θέατρο έπαιρνα 80 δραχμές την εβδομάδα. Στη συνέχεια, ξεκίνησα την ορμονοθεραπεία.

Ακούγεται κάπως τυχαίο έτσι όπως το περιγράφεις. Δεν υπήρχε ένα σκίρτημα μέσα σου από νωρίτερα;
Δεν λέω ότι παρασύρθηκα. Γενικά δεν παρασύρομαι, είμαι πολύ δυνατός χαρακτήρας. Εννοείται ότι υπήρχε η θηλυκότητα μέσα μου, είχα μια γυναικεία κλίση. Όταν πήγαινα σχολείο, που φοράγαμε τις ποδιές τότε ακόμη, αν μ' έβλεπες από πίσω ήμουν σαν κοριτσάκι.

Η πορνεία εκείνη την εποχή για τις τρανς γυναίκες ήταν μονόδρομος ή επιλογή;
Κοίτα, τότε δε μπορούσες να ήσουν ηθοποιός ή να κάνεις ένα κανονικό επάγγελμα. Μόνο πορνεία μπορούσες να κάνεις ως τρανς. Δεν μου άρεσε όμως. Το έκανα για λόγους επιβίωσης. Έβγαλα πολλά λεφτά, αλλά εμένα ήταν τρύπια τα χέρια μου. Τα χάλασα όλα. Έπαιρνα τον πελάτη και σκεφτόμουν το φόρεμα που είχα δει στη βιτρίνα. Μου άρεσε να είμαι κοκέτα.

Από την εμπειρία σου εκεί, θα έλεγες ότι η ελληνική κοινωνία είναι υποκριτική ως προς τη σεξουαλικότητα;
Σίγουρα υπάρχει υποκρισία. Υπάρχει κόσμος που κρύβει τη σεξουαλικότητά του. Δεν συμφωνώ καθόλου μ' αυτό.

Πόσο διαφορετική είναι η κατάσταση σήμερα;
Έχει βελτιωθεί αισθητά. Τότε, αν έβγαινες έξω και κουνιόσουν, σε ξεφωνίζανε, σου πέταγαν πέτρες. Χαίρομαι με τα βήματα προόδου που έχουν γίνει. Μακάρι να γίνουν και άλλα και να τα προλάβω, προτού πεθάνω.

Τι άλλο πιστεύεις ότι πρέπει να γίνει, για να κατακτηθεί η ισότητα και η ελευθερία;
Να περάσει το νομοσχέδιο για την ταυτότητα φύλου, που μας έχει ταλαιπωρήσει τόσο και να προσλαμβάνουν τρανς άτομα στις δουλειές. Γιατί να μην μπορείς να δουλέψεις όπου θέλεις; Πρέπει να ανοίξουν λίγο τα μυαλά των ανθρώπων. Εγώ, επίσης, είμαι υπέρ της τεκνοθεσίας των ομόφυλων ζευγαριών. Γιατί, τα ετερόφυλα ζευγάρια που παρατάνε τα παιδιά τους, είναι καλύτερα; Ξέρω, για παράδειγμα, δύο γυναίκες που μεγάλωσαν ένα εξαιρετικό κορίτσι, σπούδασε και τώρα είναι γιατρός.

Εσύ θα ήθελες ένα παιδί;
Να το, ο Καίσαρας (σ.σ. ο σκύλος της). Άρα, θα έλεγες ότι και οι «Κούκλες», που είναι η πιο σταθερή σου παρουσία, είναι το σπίτι σου;
Ναι, η Μαριλού είναι κάτι παραπάνω από φίλη. Όταν γύρισε από τη Γερμανία, μου είπε, «θα σου φτιάξω μια πίστα, για να κάνεις το ψώνιο σου». Έτσι προέκυψαν οι «Κούκλες». Δεν φανταζόμουν, βέβαια, ποτέ ότι θα πάρουν τέτοια φήμη και χαίρομαι που έβαλα ένα λιθαράκι. Πλέον είμαστε πολύ δεμένοι με όλα τα παιδιά. Είμαστε σαν οικογένεια. Τώρα μπορεί μια κοπέλα να ξεκινήσει από τις «Κούκλες» και να κάνει καριέρα στο θέατρο και την τέχνη. Η ταινία πως προέκυψε;
Πριν από χρόνια, μου πρότειναν να πω ένα ποίημα, για ένα ντοκιμαντέρ που ετοίμαζε για την Κατερίνα Γώγου. Εγώ ούτε Δημοτικό δεν είχα βγάλει, φοβόμουν μήπως δεν τα καταφέρω. Έγινε τελικά. Μετά ανεβάσαμε το μονόλογο Τη Λένε Εύα, πάνω στη ζωή μου. Έτσι με πλησίασε και ο Δημήτρης και μου πρότεινε να παίξω σε μια ταινία εναντίον του ρατσισμού και της τρανσφοβίας.

Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να προκύψει και από τη δική σου ζωή;
Η ταινία θα μπορούσε να σχετιστεί με την προσωπική μου ζωή. Εκεί που πάω στην κηδεία της μάνας μου, με ρίχνει κάτω όλο το χωριό και με φτύνει. Βέβαια, να σου πω την αλήθεια, θα προτιμούσα να είχε συμβεί όντως αυτό, από το να πάω να βρω τη μάνα μου και να μου λέει ότι δεν είναι η μάνα μου. Το περιστατικό που περιγράφεις έχει συμβεί με τη δική σου μητέρα;
Ε ναι. Αυτή τη μάνα που λέει, «δεν είμαι εγώ η μάνα σου», δεν τη θέλω.

Η μετάβαση σου ήταν η αιτία για μια τέτοια απόρριψη;
Εγώ προσπάθησα να της μιλήσω, αλλά ήταν αγράμματη και πουριτανή γυναίκα. Δεν έχουμε σχέσεις κι ούτε θέλω να έχουμε. Στην αρχή ένιωθα ένα κενό, αλλά τώρα πια όχι.

Αυτή η εγγύτητα με τη δική σου πραγματικότητα, σε δυσκόλεψε συναισθηματικά στον ρόλο;
Ξέρεις, όταν με χτύπαγε και με έφτυνε όλο το χωριό και είχα ένα προστατευτικό στρώμα μπροστά μου, έκλαψα. Ήταν ανατριχιαστικό, επειδή αυτή η ιστορία θα μπορούσε να είχε συμβεί στ' αλήθεια. Η εμπλοκή σου ξανά με την τέχνη λειτούργησε λυτρωτικά για σένα;
Η τέχνη είναι σαν ψυχανάλυση. Μετά από τόσα χρόνια, έχω ηρεμήσει. Μπήκα σ' έναν κόσμο που τον είχα μόνο ακουστά. Η Λένα Πλάτωνος έγραψε μουσική για την παράσταση, η Τάνια Τσανακλίδου με ανέβασε στο Ηρώδειο, μας κάλεσαν στο Λονδίνο για δύο παραστάσεις. Υπάρχει μια περίπτωση του χρόνου να ανεβάσουμε τα 13 Φεγγάρια του Fassbinder. Όλα αυτά με συγκινούν. Παίρνω μεγάλη αγάπη από τον κόσμο και περνάω ωραία.

Έχεις αισθανθεί ότι τα media σου φέρθηκαν άσχημα, ότι σε αξιοποίησαν κάπως εργαλειακά;
Έκανα λάθη στα media, στην trash TV. Έπαιρνα ένα χιλιάρικο και μου έλεγαν «θα βρίσεις αυτήν». Ήταν όλα στημένα, αλλά εγώ τους έβριζα στ' αλήθεια. Ήταν μια άσχημη γενικά περίοδος για μένα, αλλά αν φτύνεις το παρελθόν σου, είναι σαν να φτύνεις τη μούρη σου.

Μετανιώνεις και για άλλες πτυχές της πορείας σου όλα αυτά τα χρόνια;
Αν μου λέγανε θα πεθάνεις και θα γεννηθείς ξανά, δεν θα έκανα τα λάθη που έκανα. Δεν έκανα καλή διαχείριση. Τα οικονομικά ήταν το μεγαλύτερο λάθος μου. Επειδή, αγάπη μου, αν δεν έχεις λεφτά, δεν γυρνάει κανένας να σε κοιτάξει. Έχουν πεθάνει φίλες μου σε άθλια κατάσταση. Δεν θέλω να το δω αυτό. Αν τύχει να αρρωστήσω, δε θέλω να με δει κανένας πως έγινα, δεν θέλω να πέσω στην ανάγκη κανενός. Θα πάρω μια χούφτα χάπια και θα φύγω. Έχω τη δύναμη να το κάνω.

Οπότε αυτός είναι ο μεγαλύτερος φόβος και η μεγαλύτερη ευχή, η υγεία;
Ναι, την υγεία μου θέλω να 'χω. Όλα τα άλλα έρχονται. Δεν φοβάμαι κάτι άλλο. Την ηλικία μου τη λέω, δε ντρέπομαι. Είμαι 63 ετών, γυμνάζομαι, προσέχω τη διατροφή μου, δεν καπνίζω. Αν ανέβει και το έργο του Fassbinder, θα έχω εκπληρώσει ένα μεγάλο απωθημένο.

Τι λες στα νεότερα παιδιά που τώρα ετοιμάζονται για τη μετάβαση τους;
Μια κουβέντα μόνο: να το συζητήσουν με τους γονείς τους και να ζητήσουν τη στήριξή τους. Να μην φύγουν από το σπίτι. Αυτό λέω και στους γονείς, να μην διώξουν τα παιδιά τους. Βέβαια, τα πράγματα έχουν φτιάξει. Εγώ στην παράσταση είδα παιδιά που δεν τα καταλάβαινα καν ότι έχουν αλλάξει, ήταν σαν κορίτσια και συνοδεύονταν από τη μαμά τους.

Με την πολιτική ασχολείσαι;
Γελάω.

*Η ταινία Μαμά, γύρισα σε σενάριο και σκηνοθεσία του Δημήτρη Κατσιμίρη θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στις αρχές Σεπτεμβρίου στη Νότια Κορέα, στο SESSIF 2017 και την ελληνική της πρεμιέρα στις 20 Σεπτεμβρίου, στο Φεστιβάλ της Δράμας.

Περισσότερα από το VICE

Ο Στηβ Ντούζος Διηγείται τη Ζωή του, από τον «Μπίλια» Μέχρι την Εντατική και τη Φυλακή

Η Υπέροχη Ζωή του Επαναστάτη Δημάρχου της Τήλου που Άλλαξε την Ιστορία του Νησιού

Αυτή η Φωτογραφία Είναι Αληθινή ή Ψεύτικη;