FYI.

This story is over 5 years old.

reizen

Ik sprak iemand die alles weet over Oekraïne omdat ik nog niet het idee had dat ik het snapte

Eindelijk antwoord op alle vragen over het conflict in Oekraïne die je niet meer durfde te stellen omdat je dan heel dom zou overkomen.

Beeld via.

Met schaamte moet ik toegeven dat ik Oekraïne niet had kunnen aanwijzen op een kaart voordat ze er een vliegtuig vol Nederlanders neerhaalden. Sindsdien heb ik geprobeerd op de hoogte te blijven van de situatie daar. Wat ik ervan begrijp is dat Rusland Oekraïne wil inlijven, en dat wij van het Westen dat liever niet hebben. Sommige mensen in Oekraïne zelf willen juist wel weer graag bij Rusland, maar anderen weer helemaal niet. Wie nou precies wat wil - en vooral WAAROM - is me echter nog steeds een raadsel.

Advertentie

Op internet kwam ik onder andere dit geheimzinnige document tegen, dat tegen alles ingaat dat er hier op het nieuws verteld wordt. Ook bracht mijn zoektocht naar antwoorden me langs samenzweringstheorieën over Poetin en de geheime piramides van Oekraïne.

Een van de betrouwbaardere bronnen die ik tegen ben gekomen is Grensland, een vrij recent boek over de geschiedenis van Oekraïne door Marc Jansen. Marc is hoogleraar Europese Studies. Ik besloot hem op te bellen, want ik weet het allemaal niet meer, man.

VICE: Hallo Marc. Waarom verhuizen de mensen in Oekraïne die bij Rusland willen horen niet gewoon naar Rusland?
Marc Jansen: De separatisten in het oosten hebben eigen volksrepubliek uitgeroepen. Ze vinden dat Oekraïne Russisch gebied is, omdat het eerst deel uitmaakte van het Russische rijk en daarna van de Sovjet-Unie. Ze hebben dat 23 jaar aangezien en toen zijn ze daar gaan morrelen.

De grote vraag is alleen of die separatisten ook echt de lokale bevolking vertegenwoordigen. Het is gebleken dat het voor een deel lokale mensen zijn, maar ook een groot deel bestaat uit Russische staatsburgers die daar met wapens naartoe zijn gegaan.

Waarom wil Rusland Oekraïne zo graag hebben?

Er zijn economische overwegingen: een deel van de militaire industrie waar Rusland van afhankelijk is ligt bijvoorbeeld in het oosten van Oekraïne. Maar ik denk dat de geopolitieke reden het belangrijkst is. Het is een beetje een negentiende-eeuwse manier van denken, maar het komt erop neer dat staten machtig moeten zijn in eigen land maar dat ze ook invloedsferen hebben. Ze willen daarom hun buurlanden ook controleren - als een soort bufferstaten. Zo ziet Rusland Oekraïne. Met Georgië heb je hetzelfde gehad, waardoor er in 2008 na een oorlog twee stukken van Georgië bij Rusland zijn gevoegd.

Advertentie

Zijn Russen en Oekraïners eigenlijk niet gewoon hetzelfde volk?

De Oekraïners zijn een natie die verwant is aan de Russen, maar niet identiek. Etnografen zeggen dat ze verschillen van de Russen. Ook taalkundig: ze spreken een taal die verwant is aan het Russisch, maar niet is niet hetzelfde.

Wat voor mensen er waar precies wonen, volgens Wikipedia.

Deugt de Oekraïense regering eigenlijk?
In mei zijn er verkiezingen geweest voor een nieuwe president. De vorige president, Janoekovitsj, is afgezet door het parlement omdat hij honderd mensen heeft laten vermoorden en miljoenen had geroofd uit de staatskas. Hij is naar Rusland gevlucht. De nieuwe president is toen eerlijk gekozen - er is dus een legitieme president aan de macht. De Russen hebben toen Janoekovitsj werd afgezet wel direct geroepen dat het een coupe was van rechtse partijen in Oekraïne. Rusland stelde dat die een neonazistische, fascistische regering aan de macht hebben gebracht.

Wat ze bedoelden is dat de opstand tegen Janoekovitsj sterk werd bepaald door rechtse krachten. Maar dat is overdreven. Het is echt een burgerverzet geweest waar ook partijen bij betrokken waren die de rechterkant vertegenwoordigden, maar die waren niet in de meerderheid.

Wat heeft de NAVO ermee te maken?

Rond dit conflict is er een hele propagandaoorlog ontstaan. Aan de ene kant heb je de Russische media die zeggen dat de nieuwe regering in Oekraïne neonazi's zijn die Oekraïne willen losweken van Rusland en in het vaarwater van de NAVO willen brengen. Maar dat is helemaal nooit aan de orde geweest. Het is begonnen met een associatieverdrag met de EU. De NAVO is nooit aan de orde geweest. Maar dat associatieverdrag vond Rusland blijkbaar al een bedreiging.

Advertentie

Wat hebben we met Rusland afgesproken over Oekraïne?

De meerderheid van de bevolking wil Oekraïne als onafhankelijke staat. Dat hebben wij en de Russen te respecteren. Ze hebben dat in 1991 geaccepteerd. De Russische regering heeft in een aantal verdragen het bestaan van Oekraïne als onafhankelijke staat erkend en ook gegarandeerd dat ze er niet met hun vingers aan zouden zitten.

Derde Wereldoorlog dan maar?
Ik vind niet dat Oekraïne een Derde Wereldoorlog waard is. Ik vind wel dat de internationale gemeenschap Rusland ervan moet proberen te weerhouden van dit soort dingen te doen.

Beeld via.

Hoe gaat het eigenlijk met die gekke bokser Klitschko die president van Oekraïne wilde worden?

Of het een gekke bokser is weet ik niet - ik ken hem alleen als politicus. Hij is een relatief gematigd politicus. Hij heeft afgezien van zijn ambitie om president te worden en is nu de democratisch verkozen burgermeester van Kiev. Hij staat heel sterk aan de Oekraïense kant: hij vindt dat Rusland geen recht heeft om de baas te spelen in Rusland.

Hoe komt Oekraïne aan zoveel aids en hoeren?
De gezondheidszorg in Oekraïne was aan het eind van de Sovjet-Unie al slecht, en daardoor werden er veel geïnfecteerde naalden gebruikt. Voor een deel is het ook een gevolg van het feit dat de economie van Oekraïne en Rusland in de jaren negentig totaal is ingestort. Dat heeft er allemaal mee te maken.

Zijn er echt eeuwenoude geheime piramides in Oekraïne, en is Poetin daarop uit?

Er zijn wel grafheuvels uit de achtste eeuw voor Christus. Het volk dat er toen woonde begroef hun koningen in grafheuvels met allemaal schatten erbij. Er is een tentoonstelling in het Allard Pierson Museum waar die schatten worden tentoongesteld. Maar die graven zijn allemaal al leeggehaald, en ik kan me niet voorstellen dat Poetin daarop uit is. Piramides zijn er niet, nee.